عفونت ادراری یا UTI یک بیماری شایع است که در آن باکتریها، قارچها یا ویروسها به دستگاه ادراری نفوذ کرده و باعث التهاب و عفونت در آن میشوند . دستگاه ادراری شامل کلیهها، حالبها، مثانه و مجرای ادرار است . عفونت ادراری میتواند هر قسمت از دستگاه ادراری را درگیر کند، اما معمولاً در دستگاه ادراری تحتانی (مثانه و مجرای ادرار) رخ میدهد . عفونت ادراری با علائمی مانند سوزش هنگام ادرار، تب، درد شکم، تغییر رنگ و بوی ادرار و خون در ادرار همراه است . عفونت ادراری معمولاً با مصرف قرص عفونت ادراری که آنتیبیوتیک هستند، درمان میشود . اما در برخی موارد، عفونت ادراری ممکن است مقاوم به آنتیبیوتیکها باشد یا علائم را تکرار کند . در این صورت، نیاز به بستری شدن و درمان تزریقی دارد . عفونت ادراری اگر درمان نشود، میتواند باعث آسیب به کلیهها، عفونت خون و زایمان زودرس شود . بنابراین، تشخیص و درمان بهموقع عفونت ادراری اهمیت زیادی دارد .
علل و عوامل خطر عفونت ادراری
عفونت ادراری زمانی رخ میدهد که باکتریها، قارچها یا ویروسها از مجرای ادرار به دستگاه ادراری وارد شده و باعث التهاب و عفونت در آن میشوند . بعضی از باکتریها معمولاً در روده زنده هستند و بعضی دیگر از محیط خارج به بدن نفوذ میکنند . بعضی از قارچها نظیر کاندیدا نیز ممکن است در دستگاه تناسلی یا روده رشد کرده و باعث عفونت ادراری شوند . بعضی از ویروسها نظیر هرپس ژنیتال نیز میتوانند عفونت ادراری ایجاد کنند . برخی از عوامل خطر که میتوانند احتمال ابتلا به عفونت ادراری را افزایش دهند، عبارتند از:
جنس زن بودن : زنان بیشتر از مردان در معرض خطر عفونت ادراری هستند . دلایل آن شامل کوتاه بودن مجرای ادرار در زنان، نزدیک بودن مجرای ادرار به دبر و واژن، تغییرات هورمونی در دوران قاعدگی، بارداری و یائسگی است .
رابطه جنسی : رابطه جنسی میتواند باعث منتقل شدن باکتریها از دستگاه تناسلی به دستگاه ادراری شود . زنانی که رابطه جنسی فعال دارند یا رابطه جنسی با شخص جدید داشتهاند، بیشتر در معرض خطر عفونت ادراری هستند . استفاده از وسایل پیشگیری نظیر کاندوم، دیافراگم و حبابهای تخمیر نیز ممکن است خطر عفونت را افزایش دهد .
بارداری : بارداری باعث تغییرات فیزیولوژیک و آناتومیک در دستگاه ادراری میشود که میتواند خطر عفونت را افزایش دهد . بارداری باعث فشار بر روی مثانه و کاهش جریان ادرار میشود که موجب تجمع باکتریها در دستگاه ادراری میشود . همچنین، بارداری باعث تغییرات هورمونی و کاهش مقاومت بدن در برابر عفونتها میشود .
سن : سن نیز میتواند تاثیرگذار بر خطر عفونت ادراری باشد . کودکان و سالمندان بیشتر در معرض خطر عفونت ادراری هستند . کودکان به دلیل ناتوانی در تخلیه کامل مثانه، نگه داشتن ادرار، نقصهای آناتومیک یا عادات بهداشتی نامناسب، ممکن است دچار عفونت ادراری شوند . سالمندان به دلیل کاهش توانایی دفاع بدن، تغییرات هورمونی، استفاده از کاتتر، آلزایمر یا فلج، ممکن است دچار عفونت ادراری شوند .
سابقه عفونت ادراری : زنان و مردانی که قبلاً دچار عفونت ادراری شدهاند، بیشتر در معرض خطر عود عفونت هستند .
عفونت ادراری یا UTI یک بیماری شایع است که در آن باکتریها، قارچها یا ویروسها به دستگاه ادراری نفوذ کرده و باعث التهاب و عفونت در آن میشوند . دستگاه ادراری شامل کلیهها، حالبها، مثانه و مجرای ادرار است . عفونت ادراری میتواند هر قسمت از دستگاه ادراری را درگیر کند، اما معمولاً در دستگاه ادراری تحتانی (مثانه و مجرای ادرار) رخ میدهد . عفونت ادراری با علائمی مانند سوزش هنگام ادرار، تب، درد شکم، تغییر رنگ و بوی ادرار و خون در ادرار همراه است . عفونت ادراری معمولاً با مصرف قرص عفونت ادراری که آنتیبیوتیک هستند، درمان میشود . اما در برخی موارد، عفونت ادراری ممکن است مقاوم به آنتیبیوتیکها باشد یا علائم را تکرار کند . در این صورت، نیاز به بستری شدن و درمان تزریقی دارد . عفونت ادراری اگر درمان نشود، میتواند باعث آسیب به کلیهها، عفونت خون و زایمان زودرس شود . بنابراین، تشخیص و درمان بهموقع عفونت ادراری اهمیت زیادی دارد .
علل و عوامل خطر عفونت ادراری
عفونت ادراری زمانی رخ میدهد که باکتریها، قارچها یا ویروسها از مجرای ادرار به دستگاه ادراری وارد شده و باعث التهاب و عفونت در آن میشوند . بعضی از باکتریها معمولاً در روده زنده هستند و بعضی دیگر از محیط خارج به بدن نفوذ میکنند . بعضی از قارچها نظیر کاندیدا نیز ممکن است در دستگاه تناسلی یا روده رشد کرده و باعث عفونت ادراری شوند . بعضی از ویروسها نظیر هرپس ژنیتال نیز میتوانند عفونت ادراری ایجاد کنند . برخی از عوامل خطر که میتوانند احتمال ابتلا به عفونت ادراری را افزایش دهند، عبارتند از:
جنس زن بودن : زنان بیشتر از مردان در معرض خطر عفونت ادراری هستند . دلایل آن شامل کوتاه بودن مجرای ادرار در زنان، نزدیک بودن مجرای ادرار به دبر و واژن، تغییرات هورمونی در دوران قاعدگی، بارداری و یائسگی است .
رابطه جنسی : رابطه جنسی میتواند باعث منتقل شدن باکتریها از دستگاه تناسلی به دستگاه ادراری شود . زنانی که رابطه جنسی فعال دارند یا رابطه جنسی با شخص جدید داشتهاند، بیشتر در معرض خطر عفونت ادراری هستند . استفاده از وسایل پیشگیری نظیر کاندوم، دیافراگم و حبابهای تخمیر نیز ممکن است خطر عفونت را افزایش دهد .
بارداری : بارداری باعث تغییرات فیزیولوژیک و آناتومیک در دستگاه ادراری میشود که میتواند خطر عفونت را افزایش دهد . بارداری باعث فشار بر روی مثانه و کاهش جریان ادرار میشود که موجب تجمع باکتریها در دستگاه ادراری میشود . همچنین، بارداری باعث تغییرات هورمونی و کاهش مقاومت بدن در برابر عفونتها میشود .
سن : سن نیز میتواند تاثیرگذار بر خطر عفونت ادراری باشد . کودکان و سالمندان بیشتر در معرض خطر عفونت ادراری هستند . کودکان به دلیل ناتوانی در تخلیه کامل مثانه، نگه داشتن ادرار، نقصهای آناتومیک یا عادات بهداشتی نامناسب، ممکن است دچار عفونت ادراری شوند . سالمندان به دلیل کاهش توانایی دفاع بدن، تغییرات هورمونی، استفاده از کاتتر، آلزایمر یا فلج، ممکن است دچار عفونت ادراری شوند .
سابقه عفونت ادراری : زنان و مردانی که قبلاً دچار عفونت ادراری شدهاند، بیشتر در معرض خطر عود عفونت هستند .